ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΟΥΛΑΣ

Οι ειδήσεις χρειάζονται τις εικόνες για να γίνουν πιο αληθινές. Τη δεκαετία του 1960 η προσοχή στρέφεται όλο και περισσότερο προς τη δυναμική της εικόνας. Διακινούνται εικονογραφημένα περιοδικά και η Δημοσιογραφία ανακαλύπτει τη δύναμη της εικόνας μέσα από το φωτορεπορτάζ.

Ο Δημήτρης Σούλας γεννιέται το 1938 στη Θεσσαλονίκη. Σε ηλικία 21 χρονών μεταβαίνει στην Φρανκφούρτη για σπουδές στις οικονομικές επιστήμες. Παράλληλα με τις σπουδές του ενδιαφέρεται και για την τέχνη της φωτογραφίας. Το ενδιαφέρον του αυξάνεται μετά την επίσκεψη στην έκθεση «The Family of Man» του Edward Steichen* στο Αμβούργο. Η ιδέα για επαγγελματική ενασχόληση με το φωτορεπορτάζ ωριμάζει. Αρχίζει να συνεργάζεται με περιοδικά, το Associated Press και με εφημερίδες του Μονάχου. Από τα τέλη του 1967 μέχρι και το 1974 ο Σούλας αιχμαλωτίζει στο 1/10 του δευτερολέπτου το εφήμερο στον έρωτα, στην ηλικία και στις καταναλωτικές συμπεριφορές. Καλύπτει ρεπορτάζ από διαδηλώσεις και βίαιες συγκρούσεις ενάντια στην δικτατορία που εγκαθιδρύεται εκείνη την εποχή στην Ελλάδα (ο ίδιος ιδρύει την Πανελλήνια Αντιδικτατορική Ένωση) και από τα γυρίσματα της ταινίας «Άγρια Δύση» (1971). Με τον φακό του καταγράφει την πλατεία Konigs μετά από μια ροκ συναυλία, την οδό Leopold στα 1970, τη λαχαναγορά της πόλης του Μονάχου. Τον ενδιαφέρει ο Άνθρωπος. Καταγράφει συμπεριφορές, στιγμιαίες αντιδράσεις και τυχαίες συναντήσεις. Φωτογραφίζει μεθυσμένους σε μπυραρίες, ανθρώπους καταπονημένους από τον μόχθο της καθημερινής βιοπάλης, διάφορα παιδιά και μια έκρηξη γκαζιού σε ένα σπίτι. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει για τη φωτογραφία με την κοπέλα και τον επιδειξία στο Μετρό του Μονάχου. Ο Δημήτρης Σούλας τυχαία βρίσκεται στο σημείο και αποτυπώνει το στιγμιότυπο με την ξαφνιασμένη γυναίκα. Οι Γερμανοί που κατεβαίνουν από το Μετρό νομίζουν πως γυρίζεται ταινία πορνό. Εξοργισμένοι κυνηγούν τον φωτογράφο και του σπάνε τον φακό. Ευτυχώς, δεν καταφέρνουν να του αποσπάσουν το φιλμ!

(Από βιντεοπροβολή στο χώρο της έκθεσης)

Όλα τα θέματα στις φωτογραφίες του Σούλα αφορούν το Μόναχο. Το 1974 ο φωτογράφος επιστρέφει στη θεσσαλονίκη. Δεν έχει χρήματα, ούτε φιλμ. Η Ελλάδα βγαίνει λαβωμένη από την επτάχρονη χούντα και το φωτορεπορτάζ είναι ένα άγνωστο επάγγελμα. Ο Σούλας βγάζει κάποιες ελάχιστες φωτογραφίες από την αγορά Μοδιάνο εκείνης της εποχής.

Τελειώνω με μια φράση που μ' άρεσε πολύ στην έκθεση στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης: «Μέσα στην αυλή σου αν θα δεις, όλο τον κόσμο είδες». Αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους αυτούς που ταξιδεύουν στο εξωτερικό και νομίζουν πως γίνονται, έξαφνα, κοσμοπολίτες!!

* Το 1923 τον de Meyer διαδέχθηκε στη «Vogue» o Edward Steichen, ο οποίος σύμφωνα με τη Naomi Rosenblum αντιπροσωπεύει την εξέλιξη της εφαρμοσμένης φωτογραφίας στον 20ό αιώνα, αφού το φάσμα της δραστηριότητάς του καλύπτει όχι μόνο τη φωτογραφία μόδας αλλά και τη διαφημιστική και το πορτρέτο. Ο Steichen κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου διηύθυνε τη φωτογραφική υπηρεσία της συμμαχικής αεροπορίας και στον επόμενο μεγάλο πόλεμο την αντίστοιχη του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού. Επηρεασμένος από το κίνημα του εικονισμού στην αρχή της πορείας του ως καλλιτέχνης φωτογράφος, άλλαξε αργότερα ύφος και με τις ρεαλιστικές υψηλής ευκρίνειας εικόνες του έδωσε μια νέα διάσταση στη φωτογραφία μόδας και διαφήμισης της δεκαετίας του '20. (Πολιτιστικό ένθετο της εφημερίδας ΒΗΜΑ-Ελένη Μουζακίτη)

ΓΙΑ ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΜΑΣ

Οι εργαζόμενοι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης εργάζονται κανονικά . Απέχουν από την υπερωριακή εργασία και την εργασία του Σαββατοκύριακου. Με άλλα λόγια, απεργούν δουλεύοντας Α Ν Θ Ρ Ω Π Ι Ν Α!!! Το Εμπορικό Επιμελητήριο κάνει έρευνα σε 300 περίπου επιχειρήσεις και διαπιστώνει πως στο 70% αυτών των επιχειρήσεων υπάρχει πτώση του τζίρου εξαιτίας της απεργίας! Το λιμάνι είναι "φορτωμένο με χιλιάδες κέρδη". Το παραμύθι της ιδιωτικοποίησης με το πρόσχημα της εξυγίανσης πάει και ψόφησε...

ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΤΖΕΚΑΚΗ

H Mαριάννα Τζεκάκη σπούδασε Μαθηματικά στο ΑΠΘ και Διδακτική των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο Luis Pasteur του Στρασβούργου.Είναι καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και μελετά συστηματικά ζητήματα μαθηματικής εκπαίδευσης για τις μικρές ηλικίες. Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στην διερεύνηση του μαθηματικού νοήματος που αναπτύσσεται στην τάξη των Μαθηματικών. Είναι συγγραφέας των βιβλίων «Μαθηματικές δραστηριότητες για την προσχολική ηλικία» εκδ.Gutenberg,1996 και «Μικρά παιδιά, μεγάλα μαθηματικά νοήματα», 2007.(Σύντομο βιογραφικό από ενημερωτικό φυλλάδιο)

Την κ.Τζεκάκη την θεωρώ εξαιρετική σε αυτό που κάνει. Αγαπάει τα μαθηματικά με πάθος. Αυτά την κουράζουν, αλλά και αυτά την ξεκουράζουν. Η ίδια επιμένει πως τα Μαθηματικά τη διασκεδάζουν και πως η απόλαυση δεν οδηγεί ποτέ σε κόπωση. Η απασχόληση με το συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο είναι ένα παιχνίδι. Εργασία και παιχνίδι ταυτίζονται. Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η ικανότητα μοντελοποίησης και αναπαράστασης, η συλλογιστική ικανότητα και οι αντίστοιχες διδακτικές καταστάσεις, αποτελούν τον βασικό πυρήνα προβληματισμού της κ.Τζεκάκη. Όλοι οι προβληματισμοί της διατυπώνονται με συγκροτημένο τρόπο στα δύο βιβλία της τα οποία έχει εκδώσει σε διάστημα 11 χρόνων. Αυτό το διάστημα φαίνεται μεγάλο για εργασίες τυποποιημένες. Για εργασίες όμως πρωτότυπες, όπως αυτές της κ.Τζεκάκη, το διάστημα είναι μικρό και δείχνει το αίσθημα ευθύνης που χαρακτηρίζει το δημιουργικό της έργο. Δυστυχώς η συγγραφική ομάδα του καινούριου αναλυτικού προγράμματος για τα νηπιαγωγεία δεν «εκμεταλλεύτηκε» όσο θα έπρεπε την πλούσια και μακροχρόνια εμπειρία της κ.Τζεκάκη στο χώρο της προσχολικής εκπαίδευσης.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΡΟΥΤΖΟΥΝΗ-ΜΠΙΚΑ

(Η εικόνα στο βίντεο δεν πρέπει να αποτελεί πιστοποιητικό της πραγματικότητας. Η εικόνα δεν με απασχολεί. Για τον ήχο το συζητάμε!...μια μικρή απολογία για τον κακό ήχο!- Εκδήλωση στον Πύργο της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ.)

H Αναστασία Ρουτζούνη-Μπίκα σπούδασε Αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων και Γραφικές Τέχνες στην Ελλάδα και Βιομηχανικό Σχεδιασμό-Μορφολογία στην Ανώτατη Σχολή Τεχνών και Επιστημών του Βερολίνου.Στην ίδια σχολή έκανε τις Μεταπτυχιακές της Σπουδές στην Εργονομία.Είναι επίκουρη καθηγήτρια στο ΤΕΠΑΕ-ΑΠΘ ,όπου διδάσκει «Γραφιστικές Τέχνες και Εφαρμοσμένο Σχέδιο Εποπτικού υλικού και Εξοπλισμού για την Εκπαίδευση».Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην «Αισθητική της Μορφής» του χώρου και των αντικειμένων ,κυρίως στο επίπεδο προσδιορισμού των μορφολογικών, λειτουργικών και συμβολικών χαρακτηριστικών τους, σε συνδυασμό με τις παιδαγωγικές απαιτήσεις της προσχολικής ηλικίας.Διερευνά, επίσης, τη συμβολή των εικονογραφημένων παιδικών βιβλίων στην αισθητική παιδεία και προαγωγή του μικρού παιδιού .

To θέμα που διαπραγματεύτηκε η κ.Μπίκα ήταν “ Χώρος: Τόπος και Παιδαγωγικός τόπος”.Την καθηγήτρια την έχω γνωρίσει προσωπικά και έχω καταλάβει πως αποτελεί υπόδειγμα εργατικότητας. Επίσης, έχω καταλάβει πως δεν της αρέσει να βολεύεται με αυταπάτες. Από την κ.Μπίκα μπορείς να ακούσεις σχόλια για ένα κείμενο του Μπασελάρ-μην νομίζετε πως αυτό είναι συνηθισμένο για άλλους καθηγητές!. Αν την ρωτούσα “πόσοι άνθρωποι κρατούν όρθια αυτήν την χώρα;” θα έπαιρνα την απάντηση “ κάπου πέντε χιλιάδες”...

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΕΪΜΑΡΟΓΛΟΥ*

Oλόκληρη η ιστορία των ανθρώπων είναι μια ιστορία πένθους και απωλειών. Οι απώλειες βιώνονται ως οδυνηρές συναισθηματικές καταστάσεις που εκτοπίζονται άρον άρον από το συλλογικό ασυνείδητο. Αποστολή της Τέχνης είναι να αναπαριστά, με τα μέσα που διαθέτει, τις συνθήκες της απώλειας. Με αυτόν τον τρόπο δίνει τη δυνατότητα στους αποδέκτες ενός έργου τέχνης να βιώσουν όσο γίνεται περισσότερο το τραύμα της απώλειας. Η συμμετοχή μας στο πένθος των άλλων, αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ανασύρουμε εντός μας συγκινησιακές καταστάσεις άμεσα συνδεδεμένες με πένθη και απώλειες που είχαμε απωθήσει. Η καλλιτέχνις Δέσποινα Μεϊμάρογλου διαλέγει δύο γεγονότα του παρελθόντος για να τα καταστήσει επίκαιρα. Το πρώτο γεγονός έχει να κάνει με τη δολοφονία της 14χρονης Annete από τα πυρά Βρετανών στρατιωτών το 1971. Η Αnnete υπήρξε το εκατοστό θύμα του αγώνα για την ανεξαρτησία της Βόρειας Ιρλανδίας. Στην έκθεση της Μεϊμάρογλου, που φιλοξενείται στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, βλέπουμε προσωπικά αντικείμενα της μικρής Ιρλανδέζας, σχολικά τετράδια με τον γραφικό της χαρακτήρα, φωτογραφίες εκείνης της εποχής και βιντεοπροβολή . Στη βιντεοπροβολή η Μεϊμάρογλου παίζει με τον

χρόνο. Χρησιμοποιεί στατικές και κινούμενες εικόνες παράλληλα. Οι στατικές είναι φωτογραφίες από ταραχές διαφορετικών χρονικών περιόδων, που είχαν να κάνουν με την προσπάθεια των Ιρλανδών για αυτονομία. Ως ισχυρή αντίθεση, οι κινούμενες εικόνες αναφέρονται στα γεγονότα εκείνης της εποχής στο Derry. Στις κινούμενες, βλέπουμε τους ανθρώπους να πηγαίνουν αντίστροφα. Η πρόθεση της Μεϊμάρογλου είναι να ξαναγυρίσει τον χρόνο πίσω και, ίσως, να αποτρέψει τη διάπραξη της δολοφονίας.

Η έκθεση είναι αποτέλεσμα πολύχρονης έρευνας στα αρχεία της αστυνομίας και των τηλεοπτικών σταθμών. Επίσης, ήταν αναγκαίες οι πληροφορίες από ιστορικές πηγές, καθώς και οι επισκέψεις στον τόπο της δολοφονίας.

Στη δεύτερη περίπτωση γίνεται λόγος για τον ηγέτη των Ερυθρών Χμερ, Πολ Ποτ, που διατάζει τον στρατό του να καταλάβει την Πνομ Πεν στις 17 Απριλίου 1975. Το όραμα του Πολ Ποτ είναι να επιβάλλει στους πολίτες της χώρας ένα στυγνό καθεστώς εκμετάλλευσης που θα το παρουσιάζει ως ένταξη σε παραγωγικές κολεκτίβες. Για να εφαρμόσει την ιδεολογία του, αποφασίζει να εξοντώσει όλους όσοι του αντιστέκονται. Χρήματα, βιβλία, θρησκεία και ιδιοκτησία θεωρούνται απαγορευμένα. Όσοι φοράνε γυαλιά θεωρούνται αυτόματα εγγράμματοι και άρα επικίνδυνοι για το καθεστώς! Εξαναγκάζει δύο εκατομμύρια πολίτες να πάνε στην ύπαιθρο. Όσοι είναι ανίκανοι να εργαστούν σε αγροτικές εργασίες, δολοφονούνται. Υπολογίζεται πως 1,7 με 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την πείνα, τις κακουχίες και τα βασανιστήρια. Στο βιντεάκι θα δείτε τα πρόσωπα τέτοιων άτυχων πολιτών, καθώς και τη φημισμένη φυλακή Τουόλ Σλένγκ στην οποία ανθρωπόμορφα κτήνη βασάνιζαν όσους δεν συμφωνούσαν με το καθεστώς. Έχει ακόμα ενδιαφέρον να σας πω ότι η φυλακή -κολαστήριο ήταν κάποτε σχολείο και ο Πολ Ποτ πέθανε χωρίς να δικαστεί ποτέ για τις κτηνωδίες του.

Η επίσκεψη στην έκθεση της Δέσποινας Μεϊμάρογλου είναι η δική μου επίσκεψη στον Επιτάφιο...

*Η Δέσποινα Μεϊμάρογλου γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1944 και σπούδασε στο Maidstone College of Art, kent,Αγγλία (1961-1965).Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.Η δουλειά της αποτελείται από βίντεο, φωτογραφία, ζωγραφική , εγκαταστάσεις και καλλιτεχνικά βιβλία.Έχει προσκληθεί να συμμετάσχει σε πολυάριθμες ομαδικές εκθέσεις κύρους σε όλο τον κόσμο, σε χώρες όπως η Γαλλία, Καναδάς, Τσεχία, Αλεξάνδρεια Αιγύπτου και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής σε Βοστώνη, Ουάσιγκτον, Νέα Υόρκη και Σικάγο, καθώς και σε πολλές διεθνείς διοργανώσεις στην Ελλάδα.Από το 1981 έως το 2006 έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε 24 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

(Βιογραφικά στοιχεία από το ενημερωτικό φυλλάδιο στο χώρο της έκθεσης-Επιμέλεια της έκθεσης, Συραγώ Τσιάρα-Διευθύντρια Κ.Σ.Τ.Θ.)

ΝΕΚΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

To πιο εύκολο πράγμα είναι να πάρει κάποιος μια βιντεοκάμερα και να βιντεοσκοπήσει όλα αυτά που επιπλέουν στη θάλασσα του θερμαϊκού. Ακόμα πιο εύκολο είναι να ανοίξει τα αυτάκια του και να ακούσει από τα συμβατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης πως οι μελέτες για τη σωτηρία του Θερμαϊκού λιμνάζουν όπως ακριβώς επιπλέουν τα πάσης φύσεως αντικείμενα στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι μελέτες είναι πολυάριθμες και κοστίζουν, έκαστη, γύρω στις 160.000 ευρώ (ελέχθη αυτό σε πρωινή ενημερωτική εκπομπή της ΕΤ3). Θα εξακολουθήσουμε να κάνουμε μελέτες ή θα μας πάρει ο διάολος ΟΛΟΥΣ και θα μας πνίξει στη χαβούζα του Θερμαϊκού;

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ, DUANE MICHALS

Η φωτογραφία είναι ένα μέσο για να αποτυπώνουμε την πραγματικότητα.Ποιά όμως είναι η πραγματικότητα; Είναι αυτή που προσλαμβάνουν μόνο οι αισθήσεις μας; Ο φωτογράφος Duane Michals στην θεμελιώδη υπαρξιακή ερώτηση «Ποιος είμαι;» απαντά με την εικόνα ενός ανθρώπου που κοιτάζει τον εαυτό του μπροστά σ’ έναν παραμορφωτικό καθρέφτη. Είναι σαν να μας λέει πως η πραγματικότητα δεν είναι ποτέ αυτό που φαίνεται και προσλαμβάνεται από τις αισθήσεις μας. Τα αντιληπτικά ερεθίσματα παραμορφώνονται μέσα από τις φαντασιώσεις μας, τις σεξουαλικές μας επιθυμίες, τις ενοχές, τη συνείδηση της ματαιότητας και τον φόβο του θανάτου. Ο χρόνος φθείρει τα αντικείμενα και ο φωτογραφικός φακός συλλαμβάνει ένα παρόν που διαρκώς μεταμορφώνεται σε παρελθόν και ανάμνηση. Για τον Duane Michals η φωτογραφία είναι ένα μέσο υπέρβασης των περιορισμών που η ίδια η φωτογραφία θέτει( Enrica Vigano).Ta φαντάσματα ως ασυνείδητες επιθυμίες που δεν πραγματοποιούνται, τα ενοχικά σύνδρομα, οι τύψεις, η επίγνωση της θνητής μας φύσης, όλα οπτικοποιούνται και γίνονται λιγότερο απειλητικά για τις ψυχές μας. Ο καλλιτέχνης εμφανίζει φωτογραφίες που είναι μικρές αφηγηματικές ιστορίες οι οποίες «λειτουργούν στο μυαλό διαμέσου της κατανόησης μιας σειράς εικόνων»(Enrica Vigano).Τέτοιες ιστορίες είναι ο «έκπτωτος άγγελος» που έχει την μορφή ενός άντρα που χάνει τα φτερά του μετά το τέλος της σεξουαλικής πράξης με μια γυναίκα. Ο άντρας αποχωρεί γεμάτος ενοχές και με σκυμμένο κεφάλι. Στην φωτογραφία με τίτλο «Ο παππούς πηγαίνει στον παράδεισο» βλέπουμε τον πεθαμένο παππού να χαιρετά ένα παιδί και να εγκαταλείπει το δωμάτιο πετώντας στον ουρανό με τα φτερά του. Φωτογραφίες με παρόμοιο περιεχόμενο είναι «Ο θάνατος έρχεται στην ηλικιωμένη γυναίκα», «Σεράγεβο» (ένας άνθρωπος γυμνός στο νεκροτομείο με τον αριθμό 107 που σημειώνεται σε ένα καρτελάκι δεμένο στο δάχτυλο του ποδιού του) και «Μέσα στο μυαλό όλα τα πράγματα ωριμάζουν» (η ισχυρή αντίθεση ανάμεσα σε ένα κεφάλι και μια νεκροκεφαλή-1986). Η σεξουαλική φαντασίωση μιας κοπέλας στο «όνειρο του νεαρού κοριτσιού»(1969), η εξαιρετική εικονογράφηση της φοβίας ενός κοριτσιού μέσα από επτά φωτογραφίες που φέρουν τον τίτλο «ο μπαμπούλας», οι «επτά ηλικίες του άντρα» ( ο άντρας-μωρό με όλα τα ενδιάμεσα χρονικά στάδια μέχρι τον άντρα-παππού), είναι μερικές από τις φωτογραφίες που με εντυπωσίασαν. Στο δημιουργικό έργο του Duane Michals περιλαμβάνονται και τα πορτρέτα των Aντι Γουόρχωλ , Μαγκρίτ, Παζολίνι, Τέννεσι Ουίλλιαμς και άλλων σπουδαίων δημιουργών. Κάτω από τις φωτογραφίες υπάρχει ο ιδιόγραφος λόγος του καλλιτέχνη που νιώθει την ανάγκη των επεξηγήσεων και των συμπληρωματικών σχολιασμών. Κάπου μας λέει ότι «για να είμαστε σοβαροί πρέπει κάποιες στιγμές να γίνουμε και λίγο ανάλαφροι».Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που σκέφτηκε να φωτογραφίσει τον εαυτό του σαν να είναι νεκρός. Στην φωτογραφία που έβγαλε το 1998 έδωσε τον τίτλο «Πως θα φαίνομαι όταν θα είμαι νεκρός».Χαριτολογώντας, η έκθεση στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να ονομάζεται «Πως φαίνομαι όταν είμαι ζωντανός».

Να πάτε! Προλαβαίνετε...

(O παππούς πηγαίνει στον παράδεισο- Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βρούν αρκετό υλικό για να οργανώσουν διδακτικές καταστάσεις με τους μαθητές τους)

EΥΗ ΧΑΤΖΗΜΗΤΑΚΟΥ ΚΑΙ ΕΥΗ ΓΕΡΟΚΩΣΤΑ

Η Εύη Γεροκώστα αφηγείται παραμύθι στα παιδιά-από την περσινή διεθνή έκθεση βιβλίου στη Θεσσαλονίκη.

Η Εύη Χατζημητάκου είναι νηπιαγωγός. Έχει κάνει σπουδές στο Λονδίνο πάνω στο θέατρο και την κινησιολογία. Είναι μίμος, περφόρμερ και κουκλοπαίκτρια. Ίδρυσε ομάδα στην Αθήνα μέσα από την οποία ειδικεύεται σε τεχνικές σωματικού λόγου και αφήγησης. Στο μικρό βίντεο μας προετοιμάζει στην αφήγηση του «Μικρού Πρίγκιπα». Η εκδήλωση έγινε στον Πύργο της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ. Η Εύη Χατζημητάκου αφηγήθηκε από μνήμης την ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα. Η αφήγηση είχε μουσική, λόγο, παντομίμα και χειρισμό κούκλας και αντικειμένων. Μου άρεσε πολύ ο συγχρονισμός της κίνησης με την ομιλία. Επίσης, η κίνηση υποστήριζε και αναδείκνυε με εντυπωσιακό αποτέλεσμα τον συναισθηματικό λόγο της ιστορίας.

ΤΖΕΙΜΣ ΑΓΚΙ

Κάποια βιογραφικά στοιχεία που απομόνωσα από παλιό άρθρο της Καθημερινής :

Ο Αμερικανός Τζέιμς Άγκι υπήρξε συγγραφέας των βιβλίων "Ας υμνήσουμε ένδοξους ανθρώπους" και "Ένας θάνατος στην οικογένεια". Το δεύτερο βιβλίο του βραβεύτηκε το 1958 με το βραβείο Πούλιτζερ. Ο συγγραφέας ήταν μανιώδης καπνιστής και πότης. Οι ολονυχτίες στα μπαρ ήταν παροιμιώδεις. Αποχωρούσε όταν αυτά έκλειναν. Για την εξωτερική του εμφάνιση δεν πολυσκοτιζόταν. Ήταν κακοντυμένος. Πρέπει να γνώριζε καλά πως η καλή και φροντισμένη εικόνα συγκαλύπτει, τις περισσότερες φορές, τη δυσοσμία της ψυχής. Παντρεύτηκε τρεις φορές στη ζωή του και είχε πολλές ερωτικές σχέσεις. Ο Τσάρλι Τσάπλιν αποτελούσε το ίνδαλμα των παιδικών του χρόνων. Ο θάνατος του Ντύλαν Τόμας τον είχε τρομάξει πολύ. Ο Άγκι φοβόταν τον θάνατο. Πέθανε καταχρεωμένος. Είχε προδώσει την καρδιά του στα 45 του χρόνια.

ΚΩΣΤΑΣ ΘΕΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ:ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ

(Aπό την εκδήλωση στον πολυχώρο-Μαλλιάρης)

Ο Γιώργος Τσιάκαλος είναι καθηγητής Παιδαγωγικής του Α.Π.Θ. και μιλάει για το βιβλίο των Κώστα Θεριανού και Χρήστου Κάτσικα «Κατανοώντας το σχολείο στον Καπιταλισμό». Στην αρχή της ομιλίας του επισημαίνει την απουσία βιογραφικού των συγγραφέων. Αυτό το ερμηνεύει ως πράξη μετριοφροσύνης και όχι αλαζονείας, όπως θα ήθελαν οι κακοπροαίρετοι. Το καλύτερο βιογραφικό των συγγραφέων είναι η καθημερινή τους δουλειά μέσα στο σχολείο. Ο Κώστας Θεριανός και ο εκπαιδευτικός αναλυτής Χρήστος Κάτσικας είναι μάχιμοι παιδαγωγοί που ακυρώνουν τη στερεοτυπική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία οι εκπαιδευτικοί εμφανίζονται απρόθυμοι στην καταγραφή των εμπειριών τους μέσα στην τάξη. Η συγγραφική δραστηριότητα και η πνευματική εγρήγορση τούς βοηθά να καταπολεμούν τη σωματική κόπωση από την εργασία μέσα στο σχολείο. Η πρόθεση των συγγραφέων, σύμφωνα με τον κ.Τσιάκαλο, είναι να βοηθήσουν τον αναγνώστη να αναγνωρίσει κάποιους μύθους που είναι ευρέως διαδεδομένοι και σχετίζονται με τον θεσμό του σχολείου. Δεν φτάνει, όμως, να αναγνωρίζουμε αυτούς τους μύθους. Χρειάζεται να κατανοούμε και τη λειτουργικότητά τους. Τι κάνουμε τότε; Ενδιαφερόμαστε να μελετήσουμε έναν μύθο και να σταθούμε κριτικά απέναντι σ' αυτόν ή τον αφήνουμε να διαιωνίζεται; Τέτοιες ερωτήσεις εντάσσονται σε έναν διαρκή προβληματισμό που έχει στόχο να αναδεικνύει συνεχώς την ατομική ευθύνη των παιδαγωγών μέσα σε ένα σχολείο που αποτελεί θεσμό της καπιταλιστικής κοινωνίας. Η πολιτική θέση αυτού του βιβλίου με την έννοια της περιγραφής και ερμηνείας του σχολείου βασίζεται σε μια μαρξιστική προσέγγιση. Το καινούριο στοιχείο που προσθέτουν οι συγγραφείς είναι η παρουσίαση των μύθων όπως αυτοί επηρεάζουν την καθημερινή πρακτική του σχολείου και εφαρμόζονται μέσα σ' αυτήν. Το βιβλίο είναι γραμμένο σε μια γλώσσα που είναι κατανοητή ακόμα και σε εκείνους τους ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την ανάγνωση μαρξιστικών κειμένων.

[ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ]

ΣΤΑΥΡΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ

(Είναι Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2008. Ο Σταύρος Ζαφειρίου μιλάει και έχει δίπλα του τους ηθοποιούς Κωνσταντίνο Ιωακειμίδη, Διονύση Μπουλά και Σταυριάνα Πανδή. Ανάμεσα στα ποιήματα ακούγεται η μουσική του Πάρι Παρασχόπουλου από τους μουσικούς Μαργαρίτα Κουρτπαρασίδου και θεόφιλο Σωτηριάδη. Τα υπόλοιπα γνωστά: η λογοτεχνική επιμέλεια είναι της Ρούλας Αλαβέρα, η σκηνοθετική του Νίκου Ναουμίδη, οι φωτισμοί του Γιώργου Ζίγκα και η οργάνωση παραγωγής της Ιωάννας Λιάκου. Χειριστής κονσόλας φωτισμού ο Άρης Βάκος και χειριστής κονσόλας ήχου ο Δημοσθένης Παπαδήμος).
(Φωτογραφία του Σταύρου Ζαφειρίου -συνέντευξη του ποιητή στην Εύη Καρκίτη)

Βρισκόμαστε αισίως στο 34ο λογοτεχνικό πρωινό του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Τιμώμενο πρόσωπο είναι ο Σταύρος Ζαφειρίου που γεννιέται το 1958 στη Θεσσαλονίκη. Για την 25χρονη ποιητική πορεία του μας μιλάει η Τιτίκα Δημητρούλια που τον θεωρεί ως έναν από τους πιο σημαντικούς ποιητές της γενιάς του ’80. Ποιήματα και πεζά του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά και ανθολογίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το ποιητικό του έργο του «οργανώνεται κλιμακωτά σε σχήματα εννοιών από την μερικότητα στην πολλαπλότητα, από την εξομολόγηση ενός φλεγόμενου ποιητικού εγώ στη διερεύνηση του κόσμου και της θέσης του ανθρώπου και του ποιητή ανάμεσα στο μηδέν και στο άπειρο». Από τις πρώτες συλλογές μετασχηματίζει διαρκώς τον λόγο του. Η μονοφωνία γίνεται διαλογικότητα και πολυφωνία. Οι τόνοι είναι υψηλοί επειδή μόνο σε τέτοια υψηλή ένταση μπορεί να εκφραστεί η εξέγερση της υποκειμενικότητας. Φωνάζει για να γνωρίσει την ίδια του τη φωνή. Μυρίζει την « δυσοσμία των επιτηρούμενων δρόμων». Ο υψηλοί τόνοι εναλλάσσονται με μια χαμηλόφωνη εξομολόγηση στις συλλογές «ΖΕΣΤΗ ΠΑΝΣΕΛΗΝΟ»(1988) και «ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ ΚΑΙ Η ΦΩΤΙΑ»(1992). Είναι η στιγμή της εξόδου από την ποιητική περσόνα. Ακολουθεί ένα σταδιακό άνοιγμα στην ετερότητα. Αυτό το άνοιγμα συντελείται με μια επίμονη άσκηση αφομοίωσης και αναπαραγωγής του Άλλου. Στο χρονικό αυτό σημείο η ποίηση μοιάζει να κόβεται στα δύο χωρίς να διακόπτεται η ενότητα. Εκδίδεται η συλλογή «ΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ»(1997) που η Τιτίκα Δημητρούλια την χαρακτηρίζει «συλλογή αφαίρεσης».Τα ποιήματα της συλλογής ταλαντεύονται ανάμεσα στην εξομολόγηση και το άνοιγμα. Η ποιητική αυτοσυνείδηση μπορεί και ορίζεται δια του λόγου. Το 1998 « Η Άτροπος των Ημερών» είναι μια αρχή και ένας απολογισμός, «μια περιήγηση στην ανθρώπινη ατέλεια». Στη συλλογή αυτή «κυριαρχεί η αίσθηση της φθοράς και του θανάτου και ο ποιητής αναζητά μια οδό διαφυγής από τον αναπόδραστο θάνατο».(Ευριπίδης Γαραντούδης).Το 2004 εκδίδεται η συλλογή «ΣΩΜΑΤΟΣ ΛΟΓΟΣ». Μέσα από αυτήν ο Σταύρος Ζαφειρίου αναζητά την αλήθεια του σώματος ως απάντηση στην μεταφυσική αγωνία. Ο κόσμος μπορεί να ανακαλύψει την αλήθεια μόνο αν έχει επίγνωση της θνητότητας του. Στα ποιήματα «διαλέγεται κυρίως με τα κείμενα της βυζαντινής υμνογραφικής παράδοσης» και «συνθέτει μια αντεστραμμένη θεολογία όπου στη θέση της ψυχής τοποθετεί το σώμα και στη θέση του θεού τον άνθρωπο» (Ευρυπίδης Γαραντούδης-περιοδικό Κ(Μάρτιος 2006). Η τελευταία ποιητική συλλογή του Ζαφειρίου είναι τα «ΧΩΡΙΚΑ».Η αρχή και το τέλος του ανθρώπου είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Με τα «ΧΩΡΙΚΑ» καλούμαστε να αποδεχτούμε την ατέλεια στο χώρο και τον χρόνο.

Ο Σταύρος Ζαφειρίου βρίσκεται στην καλύτερη του ώρα. Σε ερώτηση δημοσιογράφου, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ποίησης, υπήρξε ετοιμόλογος: «Η ποίηση υπενθυμίζει τη θνητότητα μας»…

"ΤΙΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΚΛΕΙΣΤΑ"

Η τάση για εξιδανίκευση του παρελθόντος είναι κυρίαρχη. Κάθε πέρσι και καλύτερα ή κάθε προηγούμενη δεκαετία και καλύτερα. Το 1980 οι Γιουγκοσλάβοι κατέκλυζαν την αγορά της πόλης και ανέβαζαν κατά πολύ τον τζίρο των επιχειρήσεων. Ο πόλεμος στην γειτονική μας χώρα μείωσε αισθητά των αριθμό των τουριστών που προέρχονταν από εκεί. Σήμερα, υπάρχει αύξηση των επισκεπτών από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Στη Θεσσαλονίκη, επίσης, συρρέει κόσμος με αφορμή τη διοργάνωση εκθέσεων. Ο αντινομάρχης για θέματα τουρισμού και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Εμπορίου χρησιμοποιούν αυτά τα επιχειρήματα (!!!) για να πείσουν τον Εμπορικό Σύλλογο της πόλης να ανοίγει τα μαγαζιά και τις Κυριακές. Λόγια ακούγονται δεξιά και αριστερά και κάποιοι σκέφτονται σοβαρά πως η αιτία για την αναδουλειά τους είναι η απραξία την έβδομη μέρα της εβδομάδας. Όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει...νομάρχης Θεσσαλονίκης. Τάσσεται ανοιχτά υπέρ της κατάργησης της Κυριακάτικης αργίας και δηλώνει πως πρέπει να επιταχύνουμε. Συγκεκριμένα, λέει, πως "πρέπει να πατήσουμε γκάζι για να προλάβουμε τις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις".

Προς τιμήν του το σύνολο του εμπορικού κόσμου αντιδρά απέναντι στην προοπτική κατάργησης της Κυριακάτικης αργίας ακόμα και με προϋποθέσεις (όχι όλες τις Κυριακές του χρόνου και μόνο όταν υπάρχει μεγάλη επισκεψιμότητα στην πόλη). Το 75% των εμπόρων διαφωνεί. Η αναπληρώτρια γραμματέας του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης δεν το θέτει καν σαν θέμα συζήτησης. Ο πρόεδρος του συλλόγου μικρών και αυτοαπασχολούμενων εμπόρων λέει πως από ένα τέτοιο μέτρο ευνοούνται οι πολυεθνικές και τα μεγάλα καταστήματα. Ο πρόεδρος της Ένωσης Εμποροϋπαλλήλων προεξοφλεί την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων για όλους αυτούς που θα αποφάσιζαν να εργαστούν τις Κυριακές.

Θυμηθείτε: ο δρόμος προς την αποκτήνωση περνάει μέσα από τη διεύρυνση του ωραρίου εργασίας.

[Με αφορμή δύο ρεπορτάζ του Γιάννη Σεϊτανίδη]

ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝ

(Ομορφούλα, δεν θα πρέπει να νιώθεις περήφανη για την εκπομπή!)

Ο λόγος για το εφτάψυχο ΕΣΡ που ασχολείται με εκπομπές του τύπου "Baby Dance".Διαβάζω στην Ελευθεροτυπία πως ο πρόεδρος δεν βρίσκει κάτι το μεμπτό στην εκπομπή και γι' αυτό δεν εισηγείται την επιβολή κυρώσεων. Από την άλλη, ο αντιπρόεδρος δείχνει πως κάτι δεν του αρέσει και για αυτό προτείνει την επιβολή προστίμου 15.000 ευρώ. Κοντά στην λογική του αντιπροέδρου βρίσκονται κι άλλα τρία μέλη του ΕΣΡ που ζητούν να προστεθεί ακόμα ένα μηδενικό στο χρηματικό πρόστιμο. Τα άλλα δύο μέλη είναι πιο μετριοπαθή και αρκούνται στην πρόταση για την επιβολή μιας απλής σύστασης. Σε αυτήν θα αναφέρεται πως είναι ανεπίτρεπτο να προβάλλονται εκπομπές που μπορεί να βλάπτουν την παιδική ηλικία. Τέτοιες εκπομπές καταπονούν σωματικά και θέτουν σε δοκιμασία την ψυχολογία των παιδιών. Επίσης, ζητούν να γίνεται ξεκάθαρο πως τα παιδιά δεν έχουν δική τους κρίση.

(Τα παιδιά σας, αγαπητοί γονείς, είναι θύματα της μεγαλομανίας σας. Αυτό θα σας το πει κανένα ΕΣΡ;)

Ήταν ένα ζευγάρι Καναδών, αν δεν κάνω λάθος, που ήταν και οι δύο λογοθεραπευτές. Παρουσίαζαν στον τηλεοπτικό φακό το μόλις 17 μηνών παιδί τους να αναγνωρίζει λέξεις και μικρές προτάσεις. Ένιωθαν πολύ συγκινημένοι που το παιδί τους δικαίωνε την προσπάθεια τους.Το παιδί γινόταν το επίκεντρο της προσοχής για τους άλλους γονείς και επιπλέον το ζευγάρι των λογοθεραπευτών γίνονταν το θέμα συζήτησης από επιστήμονες με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο. Τώρα, αν ακούσετε βρέφη να διαβάζουν από την κοιλιά της μητέρας τους μην σοκαριστείτε!!!

Βασική αρχή της εκπαίδευσης είναι η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλα τα παιδιά. Με βάση αυτήν την αρχή, συνυπάρχουν μέσα σε μια τάξη τα παιδιά που δεν παρουσιάζουν εκπαιδευτικά προβλήματα με τα παιδιά που έχουν ειδικές ανάγκες. Η ενσωμάτωση παιδιών με ειδικές ανάγκες(ή ειδικές ικανότητες) γίνεται με στόχο την εξάλειψη της περιθωριοποίησής τους και την ,όσο το δυνατόν, μέγιστη αλληλεπίδραση με τα υπόλοιπα παιδιά.

Έβλεπα την προηγούμενη φορά ένα ρεπορτάζ με ένα οκτάχρονο παιδί από το Μεσολόγγι που είχε νοητικό πηλίκο 131(Τα άτομα με νοητικό πηλίκο μεταξύ 85 και 115 θεωρούνται φυσιολογικά και κάτω από το 85 θεωρούνται νοητικώς καθυστερημένα).Η μητέρα του παιδιού έλεγε πως το ευφυές παιδί της ίσως θα έπρεπε να παρακολουθεί το πρόγραμμα μεγαλύτερης τάξης και όχι αυτής στην οποία πήγαινε. Ο ειδικός παιδαγωγός έλεγε με τη σειρά του πως θα έπρεπε το παιδί να παρακολουθεί παράλληλα με το πρόγραμμα της τάξης του και ένα άλλο πρόγραμμα που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητές του.

Πάντα υπάρχει η τάση των γονιών να ξεχωρίζουν τα χαρισματικά παιδιά τους και να ζητούν εξαίρεση από το σύνολο των υπολοίπων μαθητών.(Θυμηθείτε τη διαφήμιση με εκείνη τη μητέρα που μεταξύ σοβαρού και αστείου εκθειάζει τις ικανότητες του παιδιού της και κλείνει ,από τώρα, μια θέση στην ΝΑΣΑ).Αν απομονώσουμε τα ευφυέστατα παιδιά είναι σαν να μην επιθυμούμε την ωφέλιμη αλληλεπίδραση με παιδιά που την έχουν ανάγκη. Είναι σαν να ζητάμε από τα παιδιά με τις ειδικές ανάγκες να εγκαταλείψουν το σχολείο ή να μείνουν καθηλωμένα για πάντα σε μια τάξη.

Το νοητικό πηλίκο εκφράζει τον ρυθμό της ανάπτυξης. Υπάρχει, όμως, και ο ρυθμός της ανάπτυξης με βάση την χρονολογική ηλικία. Άραγε, ένα έξυπνο παιδί είναι και συναισθηματικά ώριμο; Συντάσσομαι με την πρόταση του ειδικού παιδαγωγού.

OI AΛΛΑΓΕΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ

Ελάχιστες φορές έχω πιει τον καφέ μου σε καφετερία ενός μεγάλου εμπορικού κέντρου. Γενικά, βρίσκω κακόγουστα και αντιπαθητικά τα γιγαντιαία μεγέθη, τα πολυκαταστήματα και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα που μοιάζουν με ολόκληρα χωριά καταναλωτών. Κάποια απ'αυτές τις ελάχιστες φορές η καφετερία ήταν γεμάτη κόσμο. Παραδίπλα από το τραπέζι στο οποίο καθόμουν, έπαιζαν μικρά παιδιά. Όταν λέω έπαιζαν, εννοώ πως τρέχανε πάνω-κάτω σ' έναν μακρόστενο διάδρομο. Είχε ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίον κάθονταν οι γονείς τους. Οι τρεις πατέρες των παιδιών ήταν μαζί και σχημάτιζαν, ας πούμε, ένα ημικύκλιο. Οπτική επαφή δεν είχαν με τα παιδιά. Οι τρεις μητέρες βρίσκονταν και αυτές μαζί. Ήταν ευπαρουσίαστες και είχαν το άχαρο (;) καθήκον να επιβλέπουν τα παιδιά. Τα τρία ζευγάρια είχαν ηλικίες που κυμαίνονταν από τα τριάντα μέχρι τα σαράντα χρόνια. Ανήκαν δηλαδή σ' αυτό που λέμε «σύγχρονη οικογένεια». Ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες παρεμβαλλόταν ο διάδρομος. Σ’ όλο το διάστημα κατά το οποίο έπινα τον καφέ μου, δεν άκουσα παρά μόνο κάποιες χλιαρές υποδείξεις από τις μητέρες προς τα παιδιά τους. Για τους πατέρες ούτε λόγος. Αυτοί φαίνεται πως είχαν τα δικά τους θέματα συζήτησης: η ομάδα που έφαγε γκολ στις καθυστερήσεις και τους στέρησε τα κέρδη από το στοίχημα, οι μικροκομπίνες που πιθανόν κάνουν οι γνωστοί τους και πιάνουν την καλή, οι θεσπέσιες καμπύλες της καινούριας γραμματέως στην επιχείρηση που δουλεύουν (αυτό ομολογώ είναι ένα καλό θέμα συζήτησης!) ή το καινούριο μοντέλο αυτοκινήτου που σκοπεύουν να αγοράσουν. Τα παιδιά, στο μεταξύ, συνέχιζαν να γυρνούν σαν σβούρες και να ελίσσονται ανάμεσα στις καρέκλες και τα τραπέζια των υπόλοιπων θαμώνων. Σε κάποια στιγμή, ένα από αυτά έκανε τη ζημιά.Έριξε κάτω ένα γυάλινο ποτήρι και τα θραύσματα εκσφενδονίστηκαν χωρίς, ευτυχώς, να τραυματιστεί κανείς. Από τους έξι γονείς σηκώθηκε μόνο ο πατέρας του παιδιού που έκανε τη ζημιά. Βαριεστημένα κατευθύνθηκε προς το σημείο και, αφού βεβαιώθηκε πως οι απώλειες ήταν ένα σπασμένο ποτήρι, ξαναγύρισε στην παρέα του για να συνεχίσει τη συζήτηση.Ο φιλελεύθερος πατέρας δεν αισθάνθηκε καθόλου την υποχρέωση να ζητήσει συγγνώμη από την παρέα που καθόταν στο τραπέζι στο οποίο είχε γίνει η ζημιά. Γιατί, εξάλλου, να ζητήσει συγγνώμη για την αναστάτωση; Τα παιδιά είναι παιδιά και έχουν το δικαίωμα ως τέτοια να κάνουν αταξίες και ζημιές. Στην ανεκτικότητα των άλλων πόνταρε ο συγκεκριμένος πατέρας και είχε δίκιο. Από την άλλη μεριά ούτε και οι μητέρες προθυμοποιήθηκαν να δουν από κοντά αυτό που συνέβη. Αρκέστηκαν σε νουθεσίες εξ' αποστάσεως και συνέχισαν, πιθανόν, τα κουτσομπολιά για τους κοιλιακούς ενός αρρενωπού άντρα, για το συνολάκι που εντόπισαν στην βιτρίνα και για τα χρωμοσαμπουάν. Κανείς, λοιπόν, δεν σκέφτηκε να τιμωρήσει το παιδί που έκανε τη ζημιά. Η τιμωρία θα το βοηθούσε να κατανοήσει την πράξη του και σε καμιά περίπτωση δεν θα είχε σαν στόχο να του δημιουργήσει ενοχές. Οι γονείς έχασαν μια ευκαιρία μέσα από την οποία θα οριοθετούσαν τη συμπεριφορά του παιδιού τους, το οποίο θα αγνοούσε το ειδικό βάρος της πράξης του και θα συνέχιζε να παίζει αμέριμνο.

Αν, τώρα, το ίδιο παιδί ετιμωρείτο στο χώρο του σχολείου για μια ανάλογη συμπεριφορά, θα ένιωθε περίεργα. Αυτό θα συνέβαινε επειδή θα γινόταν αποδέκτης μιας αγωγής που το διχάζει. Θα καταλάβαινε πως ο/η εκπαιδευτικός τιμωρεί την πράξη ενώ οι γονείς αδιαφορούν. Βέβαια, θα μπορούσε να συμβεί και το αντίθετο. Βαριεστημένοι εκπαιδευτικοί που έχουν χάσει κάθε απόλαυση απ' τη συναναστροφή τους με τα παιδιά, θα έκαναν τα στραβά μάτια σε μη αποδεκτές συμπεριφορές. Τα παιδιά σε μια τέτοια περίπτωση θα εμφανίζονταν ανεξέλεγκτα στο σχολείο και οι γονείς θα δυσκολεύονταν πολύ να επιβάλλουν την πειθαρχία στο σπίτι. Η βίωση μιας τέτοιας διφορούμενης κατάστασης εξουθενώνει τόσο τους ενήλικους γονείς όσο και τους παιδαγωγούς.

Η σταδιακή παραχώρηση ελευθερίας και η κοινή αγωγή σχολείου και οικογένειας βοηθάει τα παιδιά να διαχειρίζονται με υπευθυνότητα την ελευθερία τους. Το πρόβλημα σε όλες τις περιπτώσεις ονομάζεται «έλλειψη σαφήνειας στη θέσπιση ορίων» και είναι κάτι που αφορά, εξίσου, γονείς και παιδαγωγούς.

Υ.Γ. Ο διάδρομος θα μπορούσε να ‘ναι τα σύνορα ανάμεσα σε βαριεστημένα ζευγάρια. Τα παιδιά που παίζουν σε αυτόν τον διάδρομο θα μπορούσαν να αποτελούν το μόνο σημείο επαφής των γονέων! Οι εικονογράφοι των πληκτικών έγγαμων σχέσεων μπορούν να βρουν πολλές αφορμές για να ξεδιπλώσουν το ταλέντο τους...

ΠΟΔΗΛΑΤΟΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ο σύλλογος "Ποδηλάτης", η " Ένωση για τα Δικαιώματα των πεζών" και οι "Streetpanthers" κάλεσαν τους ποδηλάτες όλων των ηλικιών σε ποδηλατοπορεία στους κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης. Η πορεία με τα ποδήλατα είχε σαν στόχο να ΑΦΥΠΝΙΣΕΙ τους κατοίκους και τις αρχές αυτής της πόλης που επιμένουν να αδιαφορούν για τους εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης. Η σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων αυτής της πόλης επιβαρύνεται από τους ρύπους των αυτοκινήτων, την ηχορύπανση και το κυκλοφοριακό.Το ποδήλατο αποτελεί μια από τις πιο εφικτές λύσεις για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Σήμερα χάρηκα με το μήνυμα των συμπολιτών μου. Πολλά μπορούμε να αλλάξουμε, αρκεί να το θέλουμε!

Υ.Γ Παρόμοια εκδήλωση έγινε και σε 17 πόλεις της Ελλάδας.

EΔΡΑ UNESCO ΤΟΥ Α.Π.Θ.

(Ο διευθυντής Ενημέρωσης της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της Unicef, Ηλίας Λυμπέρης, στη διάρκεια της χτεσινής εκδήλωσης. Η Έδρα UNESCO του Α.Π.Θ πραγματοποίησε εκδήλωση-συζήτηση στο Κέντρο Ιστορίας του Δήμου θεσσαλονίκης)

Η έδρα UNESCO του Α.Π.Θ. ιδρύθηκε το 1997 με συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της UNESCO και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου θεσσαλονίκης. Οι δραστηριότητες της Έδρας προωθούν σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης τις αξίες ενός πολιτισμού που βασίζεται στην μη-βία, την ειρήνη και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σήμερα υπάρχουν 650 Έδρες σε πανεπιστήμια και Πανεπιστημιακά Ερευνητικά Ινστιτούτα όλου του κόσμου. Η Έδρα UNESCO του Α.Π.Θ. αποτελεί συνέχεια και εξέλιξη του Προγράμματος Εκπαίδευσης για την Ειρήνη που άρχισε στο τμήμα Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. το 1986, του Διατμηματικού Διεπιστημονικού Προγράμματος Εκπαίδευσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ειρήνη το οποίο λειτουργεί στο Α.Π.Θ. ανελλιπώς από το 1994 και τέλος, των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου Εκπαίδευσης για την Ειρήνη(1986) . Θέματα που απασχολούν την Έδρα UNESCO είναι τα προβλήματα του περιβάλλοντος σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, η θετική και αρνητική χρήση της πυρηνικής ενέργειας , ο χημικός και βιολογικός πόλεμος, ο αναλφαβητισμός, η κακοποίηση των παιδιών, η παιδική εργασία, τα ναρκωτικά , ο ρατσισμός και ο κοινωνικός αποκλεισμός, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η φιλοσοφία και πρακτική της μη-βίας. Η Έδρα συνεργάζεται με εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Απόρροια αυτής της συνεργασίας είναι το Πανελλήνιο Δίκτυο Εκπαιδευτικών για έναν Πολιτισμό Ειρήνης και μη-βίας. Συνέδρια, διαλέξεις, σεμινάρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν ένα μεγάλο μέρος της πολύπλευρης δραστηριότητας της Έδρας. Για την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων κινητοποιούνται μέλη ΔΕΠ, εκπαιδευτικοί, φοιτητές και μέλη μη κυβερνητικών Οργανώσεων που προσφέρουν σε εθελοντική βάση τις υπηρεσίες τους. Η Έδρα UNESCO του Α.Π.Θ. βραβεύτηκε από την UNESCO το 2002. Διευθύντρια της Έδρας είναι η Ομότιμη Καθηγήτρια στο τμήμα Ψυχολογίας του Α.Π.Θ. , Δήμητρα Παπαδοπούλου.

Στο επόμενο ποστ, θα δούμε τι μας είπε ο συνήγορος του Παιδιού κ. Μόσχος.

ΚΕΡΚΟΠΟΡΤΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

Η καθιέρωση της υποχρεωτικής φοίτησης των νηπίων έγινε σε βάρος των προνηπίων. Τα νηπιαγωγεία κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά δεν μπόρεσαν να εντάξουν στο μαθητικό δυναμικό τους έναν ορισμένο αριθμό προνηπίων. Οι γονείς αυτών των προνηπίων αναγκάστηκαν να τα στείλουν στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς και στα ιδιωτικά νηπιαγωγεία. Δήμοι και ιδιώτες -ΑΣ ΜΗΝ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ ΠΟΤΕ ΑΥΤΟ!- είχαν ευνοηθεί από την περσινή ψήφιση της τροπολογίας, σύμφωνα με την οποία αποκτούσαν το δικαίωμα ίδρυσης τμημάτων νηπιαγωγείου.

Η επίσημη εκπαιδευτική πολιτική του κράτους οδηγεί ένα μεγάλο αριθμό παιδιών μακριά από τα δημόσια νηπιαγωγεία και στρέφει τους γονείς στην δαπανηρή λύση των δημοτικών παιδικών σταθμών και των ιδιωτικών νηπιαγωγείων. Αυτή η πολιτική συνεχίζεται! Το υπουργείο Παιδείας τηρεί σιγή ιχθύος. Πέρσι και κατόπιν πιέσεων μιλούσε για τροπολογία που θα έχει ισχύ για ένα χρόνο.Ο προσωρινός χαρακτήρας της τροπολογίας ήταν κάτι που καθησύχαζε κάποιους από τους/τις νηπιαγωγούς. Σήμερα, ένα χρόνο μετά, το προσωρινό μέτρο είναι κάτι περισσότερο από μόνιμο. Αυτή η εξέλιξη είναι λογική και αναμενόμενη! Αλήθεια,πίστευε κανείς ότι μέσα σε ένα χρόνο θα κατασκευάζονταν καινούρια νηπιαγωγεία; Υπήρχε κανείς που να πίστευε ότι μέσα σε ένα χρόνο θα συνέβαινε αυτό το θαύμα;

Στις 31 Αυγούστου 2008 θα σταματήσει η χρηματοδότηση των δομών του Β’ και Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Η πρώτη συνέπεια αυτής της διακοπής θα είναι η αύξηση των διδάκτρων στους βρεφονηπιακούς σταθμούς των δήμων. Με δεδομένη αυτήν την αύξηση και στην αρχή της καινούριας σχολικής χρονιάς, προβλέπονται μαζικές και δικαιολογημένες αντιδράσεις των γονέων που θα βλέπουν μια επιπλέον επιβάρυνση στον οικογενειακό τους προϋπολογισμό. Για να προληφθούν εντάσεις και διαμαρτυρίες η κυβέρνηση σχεδιάζει ετήσια επιχορήγηση προς τις εργαζόμενες μητέρες που έχουν παιδιά σε βρεφονηπιακούς σταθμούς ( ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΗΣ, εφημ. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ). Το ποσό της επιχορήγησης προσδιορίζεται στα 2000 ευρώ και θα δοθεί από τα κονδύλια του Υπουργείου Απασχόλησης στο πλαίσιο της επιχειρηματικής ενίσχυσης των γυναικών.

Το κράτος, λοιπόν, θα πριμοδοτήσει τις εργαζόμενες μητέρες προκειμένου να αντιμετωπίσουν την αύξηση των διδάκτρων. Η κίνηση αυτή θα προσφέρει μια προσωρινή ανακούφιση στα οικονομικά των οικογενειών, αλλά δεν θα αγγίξει το πρόβλημα επί της ουσίας. Αρκετά δημόσια νηπιαγωγεία θα συνεχίσουν να έχουν τα χάλια τους και όλο και περισσότερα νήπια θα απομακρύνονται από αυτά. Το σχέδιο προώθησης της επιχειρηματικής δράσης των δήμων και ιδιωτών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Η ερώτησή μου είναι εύλογη: Γιατί δεν διατίθενται αυτά τα ποσά στην κατασκευή καινούριων νηπιαγωγείων;

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Τα κόμματα που διεκδικούν την ψήφο του Ελληνικού λαού έχουν μετατραπεί, άλλο λίγο άλλο πολύ, σε προϊόντα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ψηφοφόρους που υποβαθμίζονται σε απλούς καταναλωτές. Στο πεδίο αυτού που αποκαλείται “Πολιτική” έχουν διεισδύσει άνθρωποι του μάρκετινγκ. Το μάρκετινγκ είναι ένας πιο επιστημονικός τρόπος για να κατανοήσουμε τις συμπεριφορές και τις επιλογές των καταναλωτών. Ο απώτερος σκοπός του μάρκετινγκ είναι να τροποποιήσει τις συμπεριφορές των καταναλωτών και να προσανατολίσει τις επιλογές τους εκεί που αυτό θέλει. Τα ερωτηματολόγια αποτελούν μια από τις κύριες μεθόδους συλλογής πληροφοριών. Η επεξεργασία των πληροφοριών οδηγεί στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τις καταναλωτικές προτιμήσεις του κόσμου.Τα συμπεράσματα καθορίζουν και τις στρατηγικές προώθησης των προϊόντων.

Στις μέρες μας τα πράγματα εξελίσσονται. Δεν θα αργήσει ο καιρός που τα ερωτηματολόγια θα είναι παλαιομοδίτικα! Ήδη, στην Αμερική παρατηρείται μια στροφή του μάρκετινγκ προς «τις ιατρικές τεχνολογίες οπτικής απεικόνισης του εγκεφάλου».Ο πρώτος που έκανε αυτόν τον συνδυασμό (το κελεπούρι με τη δική μου γλώσσα!!!) είναι ο καθηγητής της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων του Χάρβαρντ, Gerry Zaltman, που λέει πως το 95% των αποφάσεων των καταναλωτών λαμβάνονται υποσυνείδητα. Ο καθηγητής νευρολογίας του Πανεπιστημίου της Αϊόβα,Antonio Damasio, ισχυρίζεται πως στη λήψη αποφάσεων χρησιμοποιούμε περισσότερο το συναισθηματικό τμήμα του εγκεφάλου και λιγότερο την λογική. Μάλιστα, αναφέρει πως η απόφαση για την αγορά ενός προϊόντος διαρκεί μόλις δυόμισι δευτερόλεπτα. Ο καθηγητής Read Montaque στο Κολέγιο Ιατρικής Baylor στο Χιούστον του Τέξας επηρεάζεται από τις καινούριες εξελίξεις και κάνει μια έρευνα που έχει σαν βάση μια μέθοδο μάρκετινγκ που καταγράφει τις αντιδράσεις του εγκεφάλου. Η έρευνα έγινε πάνω σε δύο πολύ γνωστά αναψυκτικά, την Coca Cola και την Pepsi.Το δείγμα των ανθρώπων που συμμετείχε στην έρευνα εμφάνισε διαφορετικές προτιμήσεις.Πιο συγκεκριμένα, η γεύση της Pepsi “άναψε” την περιοχή του εγκεφάλου που σχετιζόταν με την απόλαυση. Αντιθέτως, όταν γνωστοποιούνταν στα άτομα το αναψυκτικό που έπιναν, η Coca Cola φαινόταν να διεγείρει την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την «σκέψη ,την κρίση και με την ταύτιση με κάτι που σχετίζεται άμεσα με την προσωπικότητά μας».Με άλλα λόγια η μνήμη , η κρίση και η δυνατότητα ταύτισης με στοιχεία της προσωπικότητάς μας συνδιαμορφώνουν τις προτιμήσεις μας για ένα προϊόν. Αν η Coca Cola συνδέεται με όμορφες στιγμές στη ζωή μας, αν την Coca Cola την πίνουν σημαίνοντα πρόσωπα μιας κοινωνίας τα οποία θαυμάζουμε και θέλουμε να ταυτιστούμε, όλα αυτά αποτελούν ένα ισχυρό κίνητρο για να προτιμήσουμε το συγκεκριμένο αναψυκτικό από την Pepsi που μας προσφέρει απόλαυση.

Στην ομιλία του στο Βόλο, ο υπουργός Ανάπτυξης (29-3-2008, Σ.Β.Θ.Κ.Ε.) λέει προς τους επιχειρηματίες πως η κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει «θέλει να είναι χρήσιμη και όχι ευχάριστη». Η κυβέρνηση-προϊόν απευθύνεται σε ανθρώπους που έχουν σαν κυρίαρχη ιδεολογία την χρησιμοθηρία. Αυτό το τμήμα των ψηφοφόρων θα εκλέξει μια κυβέρνηση από την οποία θα διατηρεί όμορφες αναμνήσεις, θα ταυτίζεται μαζί της αλλά δεν θα απολαμβάνει ποιότητα ζωής.

Τα δυόμισι δευτερόλεπτα που χρειάζεται ένας καταναλωτής για να αποφασίσει είναι τα κρίσιμα δευτερόλεπτα του ψηφοφόρου μέσα στο παραβάν;

Καλές αγορές…

Υ.Γ 1 Στοιχεία έλαβα από το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Παύλου Δρακόπουλου (εφημ. Ελευθεροτυπία, Οκτώβριος 2004).

Υ.Γ.2 Σε ένα δημοψήφισμα πως θα πάμε; Σαν πολίτες ή σαν καταναλωτές;

"EΝΑΣ ΑΠΙΘΑΝΟΣ ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ"(ΤΕΛΟΣ)

Οι δυο φίλοι μαζί με το ελεφαντάκι βρίσκονται ασφαλείς στο κρησφύγετο. Ο Λάμπι θα παραμείνει εκεί μέχρι να σκεφτούν τα παιδιά τις επόμενες κινήσεις τους. Την επόμενη μέρα το ελεφαντάκι τριγυρνάει κοντά στο κρησφύγετο. Τα παιδιά απουσιάζουν. Εμφανίζεται ο Βουτυροκώλης που έχει ανακαλύψει το κρησφύγετο. Κουβαλάει μαζί του ένα μεγάλο ξύλο. Έχει άγριες διαθέσεις. Προτού μπει, κάθεται πάνω στο πορτ μπαγκάζ και ξετυλίγει μια σοκολάτα. Ο συναγερμός ειδοποιεί για τον εισβολέα.O βουτυροκώλης ξαφνιάζεται από την εμφάνιση του ελέφαντα. Μαζί του βιώνει την εξωπραγματική εμπειρία της πτήσης. Όταν προσγειώνεται στο έδαφος δεν πιστεύει αυτό που έχει ζήσει. Στο μεταξύ, καταφθάνει ο φίλος του Ντάνιελ που συμπλέκεται με τον Βουτυροκώλη. Παλεύουν.Ευτυχώς που τη στιγμή που παλεύουν έρχεται ο Ντάνιελ. Με την σειρά του ανταποδίδει την βοήθεια που του είχε δώσει παλιότερα, σε παρόμοια περίπτωση, ο φίλος του. Ορμά με θάρρος στον Βουτυροκώλη. Τώρα είναι αποφασισμένος να παλέψει μαζί του. Τώρα δεν πρόκειται να το βάλει στα πόδια. Ο Βουτυροκώλης κατά την διάρκεια της συμπλοκής έχει ένα ατύχημα. Τον τσιμπάει ένα φίδι. Αναστατώνεται και φοβάται για τη ζωή του. Τα δυο παιδιά αντιλαμβάνονται τον πανικό του. Του λένε πως διαθέτουν ένα μπουκαλάκι με το αντίδοτο του δηλητηρίου. Ο βουτυροκώλης τους εκλιπαρεί να του το δώσουν. Η διαπραγματευτική θέση των παιδιών ισχυροποιείται. Του θέτουν ως όρο να μην τους επιτεθεί ξανά. Ο βουτυροκώλης ούτε που το σκέφτεται. Τους απαντάει καταφατικά και παίρνει το αντίδοτο.Το πίνει μονοκοπανιά και κάνει σχόλιο πως το θεωρεί νόστιμο με γεύση πορτοκαλιού (το μυαλό του είναι πάντα στο φαγητό!!!).Στη συνέχεια τα δυο παιδιά τον «ανακρίνουν». Τον ρωτούν γιατί τα χτυπάει; Απαντάει πως αυτό συμβαίνει επειδή τον κοροϊδεύουν και επειδή μπορεί να το κάνει. Υπόσχεται πως αυτή η συμπεριφορά ανήκει στο παρελθόν. Γίνονται όλοι τους καλοί φίλοι.

Στη συνέχεια της ταινίας ο ελέφαντας επιστρέφει στο σπίτι το Ντάνιελ. Ζει μαζί του και μοιάζει σαν να ξαναγεννιέται. Ο Ντάνιελ νιώθει ευτυχισμένος. Ο πατέρας του ξεπερνά τους δισταγμούς του και καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Το ελεφαντάκι γίνεται αναπόσπαστο μέλος της οικογένειας. Ο γιος του μέσα απ' όλη αυτήν την περιπέτεια που κινείται ανάμεσα στα όρια της φαντασίας και της πραγματικότητας, καταφέρνει να διαχειριστεί το πένθος της απώλειας της αγαπημένης του μητέρας. Φαίνεται να αποκτά τη δυνατότητα να επενδύει συναισθηματικά σε φίλους που βρίσκονται μακριά από το στενό οικογενειακό περιβάλλον. Το ελεφαντάκι αποτελεί ένα υποκατάστατο της μητρικής σχέσης. Η επικοινωνία γίνεται διαισθητικά. Ο Λάμπι έρχεται από το πουθενά.Ο δεσμός ανάμεσα στο παιδί και το ελεφαντάκι είναι ο δεσμός παιδιού και μητέρας.Ο Ντάνιελ, προφανώς, νιώθει ενοχές που δεν μπόρεσε να αποτρέψει τον θάνατο της μητέρας του.Ο αγώνας να μην εγκαταλείψει το ελεφαντάκι είναι ένας αγώνας να επιλύσει τις ενδοψυχικές συγκρούσεις από την απώλεια της μητέρας του.Αυτή οριστικά έχει “ενταφιαστεί” μέσα του.Ο Ντάνιελ νιώθει ψυχικά ελεύθερος.

Σε μια στιγμή της ταινίας ο πατέρας αναρωτιέται για την παράδοξη επιλογή του γιου του. Τον ρωτάει να του εξηγήσει τον λόγο που επέλεξε έναν ελέφαντα στην ευχή του. Ο Ντάνιελ με αφοπλιστική ειλικρίνεια του λέει «πως οι ελέφαντες δεν ξεχνούν ποτέ». Κάτι τέτοιο, συνεχίζει, το είχε ακούσει απ' την μητέρα του…