ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΟΥΛΑΣ
Οι ειδήσεις χρειάζονται τις εικόνες για να γίνουν πιο αληθινές. Τη δεκαετία του 1960 η προσοχή στρέφεται όλο και περισσότερο προς τη δυναμική της εικόνας. Διακινούνται εικονογραφημένα περιοδικά και η Δημοσιογραφία ανακαλύπτει τη δύναμη της εικόνας μέσα από το φωτορεπορτάζ.
Ο Δημήτρης Σούλας γεννιέται το 1938 στη Θεσσαλονίκη. Σε ηλικία 21 χρονών μεταβαίνει στην Φρανκφούρτη για σπουδές στις οικονομικές επιστήμες. Παράλληλα με τις σπουδές του ενδιαφέρεται και για την τέχνη της φωτογραφίας. Το ενδιαφέρον του αυξάνεται μετά την επίσκεψη στην έκθεση «The Family of Man» του Edward Steichen* στο Αμβούργο. Η ιδέα για επαγγελματική ενασχόληση με το φωτορεπορτάζ ωριμάζει. Αρχίζει να συνεργάζεται με περιοδικά, το Associated Press και με εφημερίδες του Μονάχου. Από τα τέλη του 1967 μέχρι και το 1974 ο Σούλας αιχμαλωτίζει στο 1/10 του δευτερολέπτου το εφήμερο στον έρωτα, στην ηλικία και στις καταναλωτικές συμπεριφορές. Καλύπτει ρεπορτάζ από διαδηλώσεις και βίαιες συγκρούσεις ενάντια στην δικτατορία που εγκαθιδρύεται εκείνη την εποχή στην Ελλάδα (ο ίδιος ιδρύει την Πανελλήνια Αντιδικτατορική Ένωση) και από τα γυρίσματα της ταινίας «Άγρια Δύση» (1971). Με τον φακό του καταγράφει την πλατεία Konigs μετά από μια ροκ συναυλία, την οδό Leopold στα 1970, τη λαχαναγορά της πόλης του Μονάχου. Τον ενδιαφέρει ο Άνθρωπος. Καταγράφει συμπεριφορές, στιγμιαίες αντιδράσεις και τυχαίες συναντήσεις. Φωτογραφίζει μεθυσμένους σε μπυραρίες, ανθρώπους καταπονημένους από τον μόχθο της καθημερινής βιοπάλης, διάφορα παιδιά και μια έκρηξη γκαζιού σε ένα σπίτι. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει για τη φωτογραφία με την κοπέλα και τον επιδειξία στο Μετρό του Μονάχου. Ο Δημήτρης Σούλας τυχαία βρίσκεται στο σημείο και αποτυπώνει το στιγμιότυπο με την ξαφνιασμένη γυναίκα. Οι Γερμανοί που κατεβαίνουν από το Μετρό νομίζουν πως γυρίζεται ταινία πορνό. Εξοργισμένοι κυνηγούν τον φωτογράφο και του σπάνε τον φακό. Ευτυχώς, δεν καταφέρνουν να του αποσπάσουν το φιλμ!
(Από βιντεοπροβολή στο χώρο της έκθεσης)
Όλα τα θέματα στις φωτογραφίες του Σούλα αφορούν το Μόναχο. Το 1974 ο φωτογράφος επιστρέφει στη θεσσαλονίκη. Δεν έχει χρήματα, ούτε φιλμ. Η Ελλάδα βγαίνει λαβωμένη από την επτάχρονη χούντα και το φωτορεπορτάζ είναι ένα άγνωστο επάγγελμα. Ο Σούλας βγάζει κάποιες ελάχιστες φωτογραφίες από την αγορά Μοδιάνο εκείνης της εποχής.
Τελειώνω με μια φράση που μ' άρεσε πολύ στην έκθεση στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης: «Μέσα στην αυλή σου αν θα δεις, όλο τον κόσμο είδες». Αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους αυτούς που ταξιδεύουν στο εξωτερικό και νομίζουν πως γίνονται, έξαφνα, κοσμοπολίτες!!
* Το 1923 τον de Meyer διαδέχθηκε στη «Vogue» o Edward Steichen, ο οποίος σύμφωνα με τη Naomi Rosenblum αντιπροσωπεύει την εξέλιξη της εφαρμοσμένης φωτογραφίας στον 20ό αιώνα, αφού το φάσμα της δραστηριότητάς του καλύπτει όχι μόνο τη φωτογραφία μόδας αλλά και τη διαφημιστική και το πορτρέτο. Ο Steichen κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου διηύθυνε τη φωτογραφική υπηρεσία της συμμαχικής αεροπορίας και στον επόμενο μεγάλο πόλεμο την αντίστοιχη του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού. Επηρεασμένος από το κίνημα του εικονισμού στην αρχή της πορείας του ως καλλιτέχνης φωτογράφος, άλλαξε αργότερα ύφος και με τις ρεαλιστικές υψηλής ευκρίνειας εικόνες του έδωσε μια νέα διάσταση στη φωτογραφία μόδας και διαφήμισης της δεκαετίας του '20. (Πολιτιστικό ένθετο της εφημερίδας ΒΗΜΑ-Ελένη Μουζακίτη)